Meer samenwerking nodig tussen bedrijven om problemen elektriciteitsnet op te lossen
20 februari 2024
Meer samenwerking nodig tussen bedrijven om problemen elektriciteitsnet op te lossen
Dat is een van de conclusies uit het manifest Verduurzaming Bedrijventerreinen, dat vorige week is gepubliceerd. Dit manifest is opgetekend door een coalitie van maatschappelijke organisaties en bedrijven. Zij willen dat de overheid bedrijven gaat helpen om zich te verenigen om zo tot een betere afstemming te komen over het gebruik van het elektriciteitsnet, het aanbod van duurzame energie en de opslag ervan. De verduurzaming van bedrijventerreinen loopt namelijk volledig spaak, waarschuwen de organisaties. In hun manifest doen zijn verschillende aanbevelingen. Variërend van energiegebruik tot hergebruik van grondstoffen tot meer natuur op en rond de terreinen.
De opstellers van het manifest zijn Natuur & Milieu, Fontys, ClimateMatters, IVN Natuureducatie, GroenLeven, de Natuur en Milieufederaties, Tauw, Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen en Parktrust.
Achterstand voor MKB
Nederland telt ruim 3700 bedrijventerreinen, bijna 70% hiervan bestaat uit gemengde terreinen met kleine en middelgrote bedrijven (MKB). Bedrijventerreinen zijn een belangrijke steunpilaar voor onze economie, schrijven de organisaties. De huidige problemen met het elektriciteitsnet, de zogenaamde netwerkcongestie, weerhouden bedrijven ervan te verduurzamen. Dat is een probleem voor het klimaat, maar ook omdat de bedrijven een achterstand oplopen in het aanpassen van hun bedrijfsvoering op de duurzame energiebronnen.
Ondernemers willen vooruit
‘Het is duidelijk dat ondernemers kansen zien en willen benutten’, zegt Peter de Jong, programmaleider Energiesysteem bij Natuur & Milieu. ‘Ze willen zonnepanelen op hun daken installeren, investeren in batterijopslag, hun wagenpark elektrificeren, zonne-carports bouwen en hun bedrijfsvoering verduurzamen. Helaas vormt het huidige elektriciteitsnet daar nu een belemmering voor.’ Het is serieuze uitdaging, maar niet één die onoverkomelijk is, concludeert de coalitie. ‘Het vraagt om samenwerking, slimme netwerkbeheerstrategieën en een overheid die haar rol pakt.’
Hulp voor bedrijven
De coalitie wil dat de Rijksoverheid snel komt met een brede visie op de verduurzaming van bedrijventerreinen. Daar horen concrete doelstellingen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, klimaatadaptatie en circulariteit bij. Daarnaast pleiten de organisaties ervoor dat de overheid bedrijven beter gaat ondersteunen, met kennis, financiële middelen en het wegnemen van belemmerende regelgeving. Die oproep is gericht aan zowel het rijk als gemeenten.
Aanpassing wetgeving
Belangrijk is dat er een aanpassing komt van de Wet op Bedrijveninvesteringszones (BIZ). Deze aanpassing moet ervoor dat bedrijven zich gaan verenigen in een constructie vergelijkbaar aan een VvE voor huiseigenaren. Ook subsidies die bedrijven kunnen krijgen om te verduurzamen moeten meer gericht worden op collectieven van bedrijven, zo schrijven de organisaties.
Vereniging van bedrijven
De Jong licht toe: ‘Als bedrijven de verduurzaming alleen oppakken, blijven veel kansen die je juist als bedrijventerrein kan grijpen onbenut. Denk bijvoorbeeld aan het gezamenlijk investeren in een zonnepark, energieopslag of vergroening. Als je in Nederland een woning hebt in een appartementencomplex zorgt de Vereniging van Eigenaren ervoor dat gezamenlijke investeringen in het pand gedaan worden. Als het dak lekt kun je als individuele bewoner het niet gaan repareren. Bedrijven zijn de ‘bewoners’ van een bedrijventerrein en de energievoorziening en een gezonde leefomgeving is hun ‘dak’ waar ze gezamenlijk gebruik van maken. Zij zullen zich dus ook op een vergelijkbare manier moeten verenigen om hun dak te versterken.’
Werklandschappen van de Toekomst
De wil is er bij bedrijven vaak wel, blijkt, maar de uitvoering kent nog veel hobbels in de weg. Annie van de Pas, directeur van de Natuur en Milieufederaties: ‘We zien dat bedrijventerreinen een belangrijke sleutel vormen in ons toekomstige energiesysteem. Maar bedrijven die willen verduurzamen, vergroenen en circulair willen worden lopen nog tegen te veel belemmeringen aan. De hoogste tijd om deze bedrijventerreinen te helpen en meer vaart te maken met de verduurzaming van ons land!’
Vanuit de Natuur en Milieufederaties werken wij bijvoorbeeld aan het programma Werklandschappen van de Toekomst. Samen met andere organisaties vormen we hiermee een brede beweging met betrekking tot innovaties op diverse terreinen toewerken naar toekomstgerichte, groene, gezonde en klimaatbestendige bedrijventerreinen. Om programma’s als deze meer kracht bij te zetten, is meer samenwerking en een bredere visie van groot belang.