De online masterclass van 17 juni is ook opgenomen. De opname is voor iedereen beschikbaar en die bekijk je hiernaast.
Terugblik online masterclass Nature-based Solutions
8 juli 2025
Terugblik online masterclass Nature-based Solutions
Op 17 juni vond de online masterclass Nature-based Solutions plaats voor ambtenaren. Onder leiding van experts Tim van Hattum (Wageningen University & Research) en Floris Boogaard (Deltares/Hanzehogeschool) verkenden we hoe Nature-based Solutions kunnen bijdragen aan een klimaat- en toekomstbestendig ingerichte leefomgeving.
Nederland in 2120
Tim van Hattum trapte de masterclass af met een krachtig pleidooi voor een integrale aanpak van de klimaat- en biodiversiteitscrisis. “De urgentie groeit sneller dan voorspeld. We moeten accepteren dat we een groot probleem hebben én geloven in een visie dat het anders kan”, stelde Van Hattum.
Als je aan de gemiddelde Nederlander vraagt hoe ons land er in de toekomst uitziet, denkt men dat het grootste gedeelte onderwater staat. We hebben een nieuw verhaal nodig, van hoop en actie. In Nederland investeren we de komende jaren 900 miljard euro in de woningbouw, infrastructuur en energietransitie. De vraag is of bij die investeringen goed rekening wordt gehouden met de lange termijn. Volgens de Deltacommissaris bevindt 80% van de geplande woningbouw zich in kwetsbare gebieden. Een langetermijnvisie voor de ruimtelijke inrichting is noodzakelijk.
Aan de hand van 5 leidende principes schetste Van Hattum een toekomstbestendig Nederland in 2120. Daarin staan Nature-based Solutions (NbS) centraal: van natte natuur op veen en (voedsel)bossen op hoge zandgronden tot groen & gezond stedelijk gebied.
Van visie naar praktijk
Floris Boogaard liet zien hoe NbS nu al op tal van plekken worden toegepast, in binnen- en buitenland. Hij benoemde dat bijna elke straat in Nederland aanpassingen nodig heeft om onze ambities voor 2050 ten aanzien van hitte, wateroverlast of droogte te halen. “Er zijn al meer dan 100 soorten maatregelen bedacht, er zijn er meer dan 10.000 geïmplementeerd en het aantal NbS-voorbeelden groeit dagelijks. Toch blijft grootschalige toepassing lastig door ruimtegebrek, beperkte budgetten en gebrek aan capaciteit.”
Boogaard benadrukte dat elke gemeente haar eigen ‘DNA’ heeft en dus ook haar eigen voorkeuren en uitdagingen. Enthousiasme is er volop, maar het draagvlak ontbreekt soms als maatregelen dichtbij komen, zoals bij het aanleggen van een wadi voor de deur. Het is nodig om te kijken en luisteren (naar bewoners), met elkaar in gesprek te gaan, kennis uit te wisselen en samen te werken. Hij hoopt dat ambtenaren zorgen voor de gezamenlijke invulling van integrale oplossingen in de praktijk.
Geen heilige graal, wél essentieel
Beide sprekers benadrukten dat meer sturing nodig is om NbS onderdeel te maken van de standaard praktijk, zeker bij nieuwbouw. Instrumenten als ‘water en bodem sturend’ kunnen hierbij helpen, net als juridische borging via verordeningen en het beter zichtbaar maken van maatschappelijke en economische baten.
Tijdens de interactieve sessie kwamen veel vragen aan bod, waaronder:
- Hoe zorgen we voor draagvlak onder mensen (burgers, politici, financiers en meer)? Om samen een enorme schaalsprong voor elkaar te krijgen, hebben we een andere denkwijze nodig die meer gericht is op maatschappelijke belangen. Onze veronderstelling is dat NbS niet alleen bijdragen aan een klimaatrobuust Nederland, maar ook aan een gezondere leefomgeving en daarmee ons welzijn. Een brede blik op welvaart vergt alleen wel wat van diverse partijen – van kennisdeling en integraler werken tot politieke wil.
- Zijn er voorbeelden van juridische borging van NbS? Een voorbeeld is de Hemelwaterverordening die verschillende gemeenten al hebben. Op deze website staat een overzicht van die gemeenten, met link naar de geldende Hemelwaterverordening.
- Welke tools zijn er om de maatschappelijke en monetaire waarde van NbS inzichtelijk te maken? Er zijn verschillende regiospecifieke tools, zoals:
Bovenstaande is nog in ontwikkeling en ook één van de onderwerpen waar we binnen NL2120 aan werken, om dit beter werkbaar en toegankelijk te maken. Op een manier dat bijvoorbeeld ook sociaaleconomische effecten worden meegenomen.
De masterclass maakte duidelijk dat Nature-based Solutions geen ‘heilige graal’ zijn, maar wél essentieel om op grote schaal toe te passen waar dat kan. Daarbij is samenwerking nodig tussen overheden, wetenschap, bedrijven, natuurorganisaties en onderwijs – van mbo tot universiteit.
Vervolg: werkbezoek in Zwolle
De volgende stap is een werkbezoek in Zwolle, op 4 september. Daar maken ambtenaren kennis met concrete NbS-projecten in de praktijk en leren ze van lokale ervaringen. Wil je in de tussentijd geen updates missen? Blijf dan op de hoogte via de NL2120-nieuwsbrief.