Nieuw kwaliteitslabel voor natuurinclusieve zonneparken

11 september 2025

Nieuw kwaliteitslabel voor natuurinclusieve zonneparken

Nederland heeft er een belangrijk instrument bij: het EcoCertified Solar Parks-label. Dit onafhankelijke kwaliteitslabel garandeert dat nieuwe zonneparken niet alleen duurzame energie opwekken, maar ook een aantoonbare meerwaarde hebben voor bodemkwaliteit, biodiversiteit en landschap. Wij waren vanuit de klankbordgroep betrokken bij de totstandkoming van dit label.

Noodzaak en oplossing

Nederland heeft een groeiende energiebehoefte en met alleen zon op dak redden we de energiedoelstellingen niet. Zonne-energie op land is daarom onmisbaar om de klimaatdoelen te halen. Tegelijkertijd is er publieke zorg over de inpassing van zonneparken in landschap en de gevolgen voor de natuur. Het EcoCertified Solar Parks-label speelt hierop in en geeft ontwikkelaars, overheden en grondeigenaren een eerste praktisch instrument om energieopwekking van eigen bodem te combineren met versterking van natuurwaarden.

Het label is ontwikkeld na vier jaar onderzoek door onder meer Wageningen University & Research, TNO, Eelerwoude, NL Greenlabel en tien zonneparkontwikkelaars. In achttien zonneparken verspreid over het land is gekeken naar bodemleven, vegetatie, insecten, vogels en zoogdieren, en naar de effecten van verschillende vormen van beheer. De opgedane kennis is vertaald in duidelijke criteria waarmee nieuwe zonneparken worden beoordeeld. Ook zijn testtoepassingen uitgevoerd in zonneparken en energietuinen, met positieve reacties vanuit de sector en lokale overheden. Het label beoordeelt projecten op zes thema’s:

1. uitgangspunten van de ontwikkeling
2. landschappelijke inpassing en betrokkenheid
3. inrichting & duurzaam materiaalgebruik
4. gezonde bodem
5. (herstel van) biodiversiteit
6. borging van beheer en biodiversiteit

Het label wordt beheerd door The Greenlabel Institute, dat ervaring heeft met onafhankelijke duurzaamheidscertificering.

Meerwaarde voor maatschappij en natuur

Het label helpt ontwikkelaars richting vergunningverleners om aan te tonen dat zij actief bijdragen aan ecologische versterking. Gemeenten en provincies krijgen een praktisch toetsingskader, terwijl omwonenden meer zekerheid hebben dat zonneparken niet alleen energie opleveren, maar ook bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Op dit moment kan het label alleen afgegeven worden voor nieuwe parken.

Betekenis voor de Natuur en Milieufederaties

Voor de Natuur en Milieufederaties is het label een belangrijke stap, omdat het aansluit bij de visie achter de Energietuinen: zonneparken die energie combineren met natuur en beleving. Hoewel Energietuin Assen-Zuid geen officiële pilotlocatie was, is de tuin al wel op diverse onderdelen getoetst. Uit de eerste screenings blijkt dat het project goed aansluit op de richtlijnen van het label. Daarmee verwachten we dat de Energietuin in de toekomst het officiële EcoCertified Solar Parks-label kan dragen.

Het label is voor ons een waardevolle extra hefboom: het kan gebruikt worden bij het opstellen van plannen, het beoordelen van voorstellen en de publieke communicatie over zonneparken. Daarnaast kunnen we in onze regio’s het label vanaf de ontwerpfase meenemen: van locatiekeuze en landschappelijke inpassing tot beheer en biodiversiteit. Zo zetten we een stevige stap naar zonneparken die echt meerwaarde creëren – voor de energietransitie én voor de natuur.

Lees de volledige eindrapportage EcoCertified Solar Parks